Monitorowanie obecności szkodników na plantacjach warzyw - rodzaje pułapek dostępnych na rynku
Dodano: 23.04.2021, 00:00
Skuteczność zwalczania szkodników warzyw zależy od dokładnego terminu wykonania zabiegu chemicznymi środkami ochrony. Można go precyzyjnie określić, wykonując regularne lustracje i korzystając z monitorowania. W tym celu warto stosować różne metody wykrywania szkodników.
Skuteczność zwalczania szkodników warzyw zależy od dokładnego terminu wykonania zabiegu chemicznymi środkami ochrony. Można go precyzyjnie określić, wykonując regularne lustracje i korzystając z monitorowania. W tym celu warto stosować różne metody wykrywania szkodników.
Pułapki to sygnalizatory obecności szkodników. Informują nas o presji z wyprzedzeniem, zanim wystąpią na plantacji uszkodzenia i straty. Narzędzia do monitorowania stosowane w odpowiedni sposób to oszczędności – mniej kupionych insektycydów i mniej zabiegów ochrony. Jest to istotne, gdyż w Polsce obowiązuje integrowana ochrona roślin.
Szkodniki można odławiać na wiele sposobów. Służą do tego pułapki wodne – barwne, lepowe, zapachowe, feromonowe, czy świetlne i ziemne. Przyciągają szkodniki kolorem lub specyficznym zapachem.
Pułapki zapachowe
Wabią szkodniki wonią preferowanego przez nie pokarmu. W pułapce do monitorowania obecności śmietki kapuścianej jako atraktanta użyta jest substancja wyizolowana z gorczycy, wabiąca wyłącznie samice śmietki kapuścianej. Wabik w pułapce zapachowej pozostaje aktywny przez 4–10 dni w zależności od warunków pogodowych. Dzięki jego zastosowaniu można precyzyjnie ustalić termin pojawienia się szkodnika, jego liczebność. Z takich informacji można wywnioskować, czy przekroczony został próg szkodliwości i czy konieczne jest wykonanie zabiegów ochronnych.
Pułapki barwne
To tablice lepowe w jaskrawych kolorach. Ich działanie polega na przywabianiu dorosłych szkodników, np. połyśnicy marchwianki, mączlika kolorem (przyklejają się do lepowej powierzchni). Niebieskie tablice odławiają wciornastki, żółte są wykorzystywane na szeroką skalę w uprawach polowych do sygnalizacji pojawu połyśnicy marchwianki, a pod osłonami – mączlika szklarniowego, miniarek i ziemiórek.
Do prowadzenia sygnalizacji wystarczają tablice o rozmiarach 20 ´ 20 cm, zawieszone tak, aby około połowa wysokości tablicy wystawała ponad wierzchołki roślin. Wadą pułapek barwnych jest równoczesne odławianie innych, licznych gatunków owadów, co powoduje, że identyfikacja monitorowanych gatunków wymaga dobrej znajomości morfologii owadów.
Pułapki feromonowe
Zawierają związki chemiczne wydzielane przez dany gatunek. Feromony płciowe są przenoszone wraz z ruchami powietrza i działają na duże odległości (do kilku kilometrów). Działanie pułapki polega najczęściej na pozorowaniu obecności samicy gotowej do odbycia kopulacji. U niektórych owadów to samiec wydziela feromon płciowy lub agregacyjny. Uwalniany z dyspensera (podstawowego elementu pułapki) feromon symuluje zapach samicy przywabiającej samce. Jedną z najważniejszych zalet pułapek feromonowych jest ich neutralność wobec środowiska oraz brak wpływu na organizmy z innych gatunków. Obecnie najczęściej używanymi są feromony służące do sygnalizacji obecności motyli, m.in. rolnic, piętnówki kapustnicy, błyszczki jarzynówki, pachówki strąkóweczki, słonecznicy orężówki. Stosowanie pułapek feromonowych jest ważne, zwłaszcza w przypadku rolnic czy piętnówki, ponieważ przeprowadzenie zabiegów zwalczania w momencie zaobserwowania objawów żerowania jest najczęściej zbyt późne i mało skuteczne. Pułapki wymagają regularnego odczytywania liczby odłowionych szkodników, w pułapkach feromonowych także wymiany zabrudzonych podłóg i feromonów co około 5 tygodni.
Propozycje firm
Systemy monitoringowe są dostępne na rynku polskim w kilku firmach (np. Koppert, Medchem, AlphaScents, Biocont). Poniżej prezentujemy rozwiązania proponowane przez trzy z nich.
AlphaScents. W minionym roku była duża presja skośnika pomidorowego. Do sygnalizacji najlepiej stosować białe karty lepowe z feromonem płciowym. Na plantacji należy wyłożyć 100 pułapek na hektar szklarni lub tunelu foliowego. Pułapki należy sprawdzać 2 razy w tygodniu. Innym szkodnikiem, który można monitorować za pomocą pułapek jest ziemiórka pleniówka, występująca w bardziej wilgotnych miejscach szklarni/tunelu foliowego. Stosuje się na nią różne pasywne (bez atraktantu) tablice lub taśmy lepowe.
Koppert. W minionym sezonie najczęściej wykorzystywane były żółte tablice lepowe Horiver do monitorowania na polach połyśnicy marchwianki oraz niebieskie tablice lepowe Horiver stosowane do kontroli populacji wciornastka w uprawie pora i cebuli. Tablice należy sprawdzać 2 razy w tygodniu. Na plantacji rozmieścić 10 szt./ha.
Medchem. Na podstawie obserwacji w ubiegłym roku na ten sezon firma proponuje pułapkę zapachową na śmietkę kapuścianą. W oparciu na dynamice nalotu w sezonie wegetacyjnym, pułapki zakłada się na polu w uprawach wczesnych warzyw kapustnych od końca pierwszej dekady kwietnia do połowy pierwszej dekady maja oraz od połowy lipca do połowy pierwszej dekady września. Przy prawidłowym użytkowaniu pułapka może służyć przez sezon wegetacyjny, natomiast buteleczkę z substancją wabiącą należy wymieniać co 4–10 dni.
Tab. Monitorowanie szkodników – sposoby odławiania, rodzaje pułapek. Opracowanie na podstawie PORW 2019 r.
| Typ pułapki | Szkodnik | Atraktant |
| MUCHÓWKI | ||
| pułapka Jacksona typu delta pułapka tunelowa |
śmietka kapuściana | wabik zapachowy zawierający izotiocyjanin allilu |
| białe tablice lepowe | śmietka cebulanka | umieszczone poziomo, 20–30 cm nad ziemią |
| żółte tablice lepowe | połyśnica marchwianka | umieszczone pod kątem 45º nad ziemią |
| białe tablice lepowe | paciornica krzyżowianka | atraktant płciowy |
| WCIORNASTKI | ||
| niebieskie tablice lub taśmy lepowe | wciornastki | umieszczone pionowo nad roślinami, rozciągać taśmy nad roślinami, atraktant – LUREM-TR lub FRAOCC |
| MĄCZLIKI | ||
| żółte tablice lepowe | mączlik warzywny | umieszczone pionowo nad roślinami |
| CHRZĄSZCZE | ||
| pułapka tunelowa lub żółta tablica lepowa | zachodnia stonka kukurydziana | wabik zapachowy |
| pułapka tunelowa typu unitrap zagłębiona do połowy w ziemi | osiewnik rolowiec | polietylenowa kapsuła z wabikiem |
| osiewnik ciemny | ||
| osiewnik | ||
| osiewnik skibowiec | ||
| osiewnik obrzeżony | ||
| sprężyki | ||
| pułapka typu delta (biała lub czerwona) żółte tablice lepowe |
pchełki | dyspenser feromonowy |
| pułapka tunelowa z barierą w kształcie krzyża pułapka wodna |
ogrodnica niszczylistka | wabik w pipecie Pasteura |
| MOTYLE | ||
| pułapka typu delta | tantniś krzyżowiaczek | polietylenowa kapsuła z atraktantem płciowym lub czerwony gumowy korek (PLUXYL) z feromonem płciowym |
| pułapka typu delta – przezroczysta lub biała pułapka kubełkowa pułapka wodna |
wgryzka szczypiorka | dyspenser feromonowy – czerwony, gumowy korek |
| pułapka typu heliothis | omacnica prosowianka | dyspenser feromonowy – czerwony, gumowy korek |
| pułapka skrzydełkowa | pachówka strąkóweczka | |
| pułapka typu delta (przezroczysta lub biała) | błyszczka jarzynówka | |
| błyszczka ni | ||
| piętnówka kapustnica | ||
| piętnówka brukiewka | ||
| rolnica czopówka | ||
| rolnica gwoździówka | ||
| rolnica panewka | ||
| rolnica zbożówka | ||
| pułapka typu delta (przezroczysta lub biała) pułapka wodna pułapka typu heliothis |
słonecznica orężówka | |
Spodobał się Tobie nasz artykuł? Kliknij w link, zamów bezpłatny egzemplarz
miesięcznika Warzywa i Owoce Miękkie i czytaj do woli https://bit.ly/2Q4H9YH
Mogą Cię zainteresować:
