Zagrożone dodatki do ogórków cz. 1.
Dodano: 02.07.2021, 00:00
Śmietka kapuściana na chrzanie, niszczyk zjadliwy w czosnku – według prawa są bezkarne. Dobrze, że przewidziano obronę dla kopru przed mszycą.
Śmietka kapuściana na chrzanie, niszczyk zjadliwy w czosnku – według prawa są bezkarne. Dobrze, że przewidziano obronę dla kopru przed mszycą.
Chrzan
Śmietka kapuściana (Delia radicum)
Jest największym problemem w uprawie chrzanu. Muchówka jest szara, pokryta czarnymi szczecinkami, długości do 6 mm. Samica składa po kilka białych, podłużnych (1,2 mm) jaj pod grudki ziemi w pobliżu wschodzących liści lub na szyjki korzeniowe. Larwy są białe, beznożne, długości około 7 mm. Po wyjściu z jaja wgryzają się pod skórkę korzenia i drążą w nim płytkie korytarze. W miejscu uszkodzenia korzeń gnije. Sadzonki zaatakowane przez larwy przed ukorzenieniem mogą całkowicie obumierać.
Muchy pierwszego pokolenia wylatują wiosną, gdy temperatura gleby przekroczy 10–12oC. Samice drugiego pokolenia pojawiają się w lipcu i mogą składać jaja do października. Trzecie pokolenie pojawia się na przełomie sierpnia i września i zazębia się z drugim. Rośliny zaatakowane przez kilka larw mogą więdnąć, tworzą też mniejsze rozety liściowe.
Pchełki (Phyllotreta spp.)
Są to małe, skaczące chrząszcze. Pierwsze objawy żerowania pchełek można zauważyć na wschodzących liściach już pod koniec kwietnia. Chrząszcze mogą uszkadzać liście rozety, zanim te osiągną powierzchnię gleby. Najczęściej na plantacji pojawiają się zaraz po ukazaniu się pierwszych liści. W miejscu żerowania na liściach pozostają liczne wgłębienia lub otwory. Silnie opanowane liście przypominają sito, a ich blaszka początkowo żółknie, potem brunatnieje, więdnie i zasycha. Ciepła i sucha pogoda sprzyja masowemu pojawieniu się pchełek.
Gnatarz rzepakowiec (Athalia rosae).
Dorosły owad ma odwłok pomarańczowy, głowę i plamki na tułowiu koloru czarnego, skrzydła przezroczyste. Osiąga długość około 7 mm. Jaja są białawe, owalne. Larwa jest podobna do gąsienic motyli (młoda szara, później szarozielona, dorosła prawie czarna, aksamitna, z jaśniejszymi pasami po bokach), długości od 2 do 20 mm. Jest niemrawa i łatwo spada na ziemię. Szkody wyrządzają bardzo żarłoczne larwy. W ciągu kilku godzin mogą spowodować gołożer. Na plantacji chrzanu pozostają tylko ogonki liściowe i ażurowa siatka z grubszych nerwów liści. Na przełomie maja i czerwca wylatują dorosłe błonkówki pierwszego pokolenia. Larwy po wylęgnięciu żerują przez 2–3 tygodnie. Drugie pokolenie występuje od sierpnia do późnej jesieni.
Mszyce
Na roślinach chrzanu żerują też mszyce: kapuściana (Brevicoryne brassicae), brzoskwiniowa (Myzus persicae) i burakowa (Aphis fabae). Żerują w koloniach. Wysysają soki roślinne. Silnie opanowane liście są odbarwione, zdeformowane, a ich wzrost zostaje zahamowany. Mocno zaatakowane rośliny mogą zamierać. Mszyce przenoszą choroby wirusowe.
Czosnek
Błotniszka czosnkówka (Suillia lurida)
Wiosną, gdy czosnek jest fazie 2–3 liści, środkowy liść więdnie, żółknie, później zwija się w spiralę i zamiera. Larwa w rurkowatej części środkowego liścia wygryza chodnik w kierunku podstawy szczypioru. W jednej roślinie żeruje tylko jedna larwa. Po uszkodzeniu pierwszego liścia, larwa może żerować na następnych liściach wewnętrznych. Uszkodzone rośliny mogą tworzyć nowe, drobne liście, ale nie tworzą ząbków.
Owad dorosły jest podobny do muchy domowej, rudobrązowy, wielkości około 8 mm. Jaja są białe, błyszczące, długości do 1,6 mm. Młode larwy są białe, a starsze żółtawe, beznogie, cylindrycznego kształtu, wielkości około 11 mm.
Muchówki pojawiają się wczesną wiosną (na przełomie marca i kwietnia), gdy temperatura powietrza przekracza 10oC. Samice składają pojedyncze jaja na młodych liściach lub w bezpośrednim sąsiedztwie rośliny. Szkodnik ma jedno pokolenie w ciągu roku.
Wgryzka szczypiorka (Acrolepia assectella)
Szkody wyrządzają gąsienice (jasnokremowe, z wyraźnie brązową głową, długości około 10 mm) żerujące na młodych, wewnętrznych liściach. Skutkiem wygryzania miękiszu są podłużne, jasne smugi (okienka). Później skórka zasycha i pęka. Motyl ma długość 6–8 mm i rozpiętość skrzydeł 10–12 mm. Przednia para skrzydeł jest szarobrunatna, z białymi plamkami, tylna jest szara, z długą strzępiną na brzegach. Poczwarka jest brunatna, długości 6–8 mm, otoczona kokonem z delikatnej siateczki. Motyle pierwszego pokolenia pojawiają się wiosną, gdy średnia temperatura powietrza przekroczy 7°C. Samice drugiego pokolenia wylatują na przełomie czerwca i lipca, a trzeciego w końcu lipca i w sierpniu. Gąsienice tego pokolenia żerują w sierpniu i wrześniu. Wgryzka przepoczwarcza się na roślinie, na której żerowała.
Niszczyk zjadliwy (Ditylenchus dipsaci) jest nicieniem.
Czosnek opanowany przez niszczyka ma zahamowany wzrost. Silnie porażone główki gniją. Niszczyk rozwija się przede wszystkim w tkance łodygi, a także w liściach lub korzeniach zapasowych. Zimuje w glebie, w szczątkach roślin, nasionach, wysadkach i dymce.
Dorosłe nicienie mają ciało cienkie, długości około 1,1 mm. Larwy są podobne do osobników dorosłych, ale nieco mniejsze. Szkodnik rozprzestrzenia się z porażonymi ząbkami. Najgroźniejszy jest w latach z chłodną i mokrą wiosną.
Wciornastek tytoniowiec (Thrips tabaci)
Szkody wyrządzają osobniki dorosłe i larwy, które odżywiają się sokiem komórkowym. W miejscu pobierania pokarmu powstają drobne, srebrzystobiałe plamki – początkowo pojedyncze, później obejmują całą powierzchnię liścia, wskutek czego liście żółkną i zasychają.
Koper
Mszyca wierzbowo-marchwiowa (Cavariella aegopodii)
Mszyce to najgroźniejsze szkodniki kopru. Wskutek ich żerowania liście zwijają się i silnie kędzierzawią. Rośliny żółkną i zamierają. Największe straty czynią w okresie wschodów. Mogą zniszczyć całą plantację. Rośliny są zanieczyszczone wylinkami, obumarłymi mszycami i spadzią, co powoduje, że koper nie nadaje się do handlu. Mszyce przenoszą choroby wirusowe.
Mszyca zimuje na wierzbie. Kiedy twardnieją tkanki młodych pędów, pojawiają się mszyce uskrzydlone, przelatujące na plantacje kopru. Do jesieni rozwija się kilka pokoleń.
Na mszyce!
Zabiegi opryskiwania należy wykonać zaraz po pojawieniu się mszyc. Do ochrony kopru przed mszycami zarejestrowane są: Emulpar¢ 940 EC (0,9–1,2%), Siltac EC (0,15–0,2%) i Movento 100 SC (0,45 l/ha). Wymienione środki stosuje się do fazy 8 liści.
Strojnica baldaszkówka, strojnica włoska (Graphosoma lineatum)
Owad jest czerwony, w podłużne, czarne pasy, długości do 10 mm. Ma charakterystyczną tarczkę, sięgającą końca odwłoka i przykrywającą część przednich skrzydeł. Występuje od maja do września. Wysysa soki za pomocą kłujki. Najczęściej żeruje na baldachach kopru. Uszkodzone kwiaty nie zawiązują nasion, a nakłute nasiona mają obniżoną zdolność kiełkowania.
Autor: dr inż. Maria Rogowska
Zdjęcia: dr inż. Maria Rogowska
Fot. Sobolewski, Wójcik
Chrzan
Śmietka kapuściana (Delia radicum)
Jest największym problemem w uprawie chrzanu. Muchówka jest szara, pokryta czarnymi szczecinkami, długości do 6 mm. Samica składa po kilka białych, podłużnych (1,2 mm) jaj pod grudki ziemi w pobliżu wschodzących liści lub na szyjki korzeniowe. Larwy są białe, beznożne, długości około 7 mm. Po wyjściu z jaja wgryzają się pod skórkę korzenia i drążą w nim płytkie korytarze. W miejscu uszkodzenia korzeń gnije. Sadzonki zaatakowane przez larwy przed ukorzenieniem mogą całkowicie obumierać.
Muchy pierwszego pokolenia wylatują wiosną, gdy temperatura gleby przekroczy 10–12oC. Samice drugiego pokolenia pojawiają się w lipcu i mogą składać jaja do października. Trzecie pokolenie pojawia się na przełomie sierpnia i września i zazębia się z drugim. Rośliny zaatakowane przez kilka larw mogą więdnąć, tworzą też mniejsze rozety liściowe.
Pchełki (Phyllotreta spp.)
Są to małe, skaczące chrząszcze. Pierwsze objawy żerowania pchełek można zauważyć na wschodzących liściach już pod koniec kwietnia. Chrząszcze mogą uszkadzać liście rozety, zanim te osiągną powierzchnię gleby. Najczęściej na plantacji pojawiają się zaraz po ukazaniu się pierwszych liści. W miejscu żerowania na liściach pozostają liczne wgłębienia lub otwory. Silnie opanowane liście przypominają sito, a ich blaszka początkowo żółknie, potem brunatnieje, więdnie i zasycha. Ciepła i sucha pogoda sprzyja masowemu pojawieniu się pchełek.
Gnatarz rzepakowiec (Athalia rosae).
Dorosły owad ma odwłok pomarańczowy, głowę i plamki na tułowiu koloru czarnego, skrzydła przezroczyste. Osiąga długość około 7 mm. Jaja są białawe, owalne. Larwa jest podobna do gąsienic motyli (młoda szara, później szarozielona, dorosła prawie czarna, aksamitna, z jaśniejszymi pasami po bokach), długości od 2 do 20 mm. Jest niemrawa i łatwo spada na ziemię. Szkody wyrządzają bardzo żarłoczne larwy. W ciągu kilku godzin mogą spowodować gołożer. Na plantacji chrzanu pozostają tylko ogonki liściowe i ażurowa siatka z grubszych nerwów liści. Na przełomie maja i czerwca wylatują dorosłe błonkówki pierwszego pokolenia. Larwy po wylęgnięciu żerują przez 2–3 tygodnie. Drugie pokolenie występuje od sierpnia do późnej jesieni.
Mszyce
Na roślinach chrzanu żerują też mszyce: kapuściana (Brevicoryne brassicae), brzoskwiniowa (Myzus persicae) i burakowa (Aphis fabae). Żerują w koloniach. Wysysają soki roślinne. Silnie opanowane liście są odbarwione, zdeformowane, a ich wzrost zostaje zahamowany. Mocno zaatakowane rośliny mogą zamierać. Mszyce przenoszą choroby wirusowe.
Czosnek
Błotniszka czosnkówka (Suillia lurida)
Wiosną, gdy czosnek jest fazie 2–3 liści, środkowy liść więdnie, żółknie, później zwija się w spiralę i zamiera. Larwa w rurkowatej części środkowego liścia wygryza chodnik w kierunku podstawy szczypioru. W jednej roślinie żeruje tylko jedna larwa. Po uszkodzeniu pierwszego liścia, larwa może żerować na następnych liściach wewnętrznych. Uszkodzone rośliny mogą tworzyć nowe, drobne liście, ale nie tworzą ząbków.
Owad dorosły jest podobny do muchy domowej, rudobrązowy, wielkości około 8 mm. Jaja są białe, błyszczące, długości do 1,6 mm. Młode larwy są białe, a starsze żółtawe, beznogie, cylindrycznego kształtu, wielkości około 11 mm.
Muchówki pojawiają się wczesną wiosną (na przełomie marca i kwietnia), gdy temperatura powietrza przekracza 10oC. Samice składają pojedyncze jaja na młodych liściach lub w bezpośrednim sąsiedztwie rośliny. Szkodnik ma jedno pokolenie w ciągu roku.
Wgryzka szczypiorka (Acrolepia assectella)
Szkody wyrządzają gąsienice (jasnokremowe, z wyraźnie brązową głową, długości około 10 mm) żerujące na młodych, wewnętrznych liściach. Skutkiem wygryzania miękiszu są podłużne, jasne smugi (okienka). Później skórka zasycha i pęka. Motyl ma długość 6–8 mm i rozpiętość skrzydeł 10–12 mm. Przednia para skrzydeł jest szarobrunatna, z białymi plamkami, tylna jest szara, z długą strzępiną na brzegach. Poczwarka jest brunatna, długości 6–8 mm, otoczona kokonem z delikatnej siateczki. Motyle pierwszego pokolenia pojawiają się wiosną, gdy średnia temperatura powietrza przekroczy 7°C. Samice drugiego pokolenia wylatują na przełomie czerwca i lipca, a trzeciego w końcu lipca i w sierpniu. Gąsienice tego pokolenia żerują w sierpniu i wrześniu. Wgryzka przepoczwarcza się na roślinie, na której żerowała.
Niszczyk zjadliwy (Ditylenchus dipsaci) jest nicieniem.
Czosnek opanowany przez niszczyka ma zahamowany wzrost. Silnie porażone główki gniją. Niszczyk rozwija się przede wszystkim w tkance łodygi, a także w liściach lub korzeniach zapasowych. Zimuje w glebie, w szczątkach roślin, nasionach, wysadkach i dymce.
Dorosłe nicienie mają ciało cienkie, długości około 1,1 mm. Larwy są podobne do osobników dorosłych, ale nieco mniejsze. Szkodnik rozprzestrzenia się z porażonymi ząbkami. Najgroźniejszy jest w latach z chłodną i mokrą wiosną.
Wciornastek tytoniowiec (Thrips tabaci)
Szkody wyrządzają osobniki dorosłe i larwy, które odżywiają się sokiem komórkowym. W miejscu pobierania pokarmu powstają drobne, srebrzystobiałe plamki – początkowo pojedyncze, później obejmują całą powierzchnię liścia, wskutek czego liście żółkną i zasychają.
Koper
Mszyca wierzbowo-marchwiowa (Cavariella aegopodii)
Mszyce to najgroźniejsze szkodniki kopru. Wskutek ich żerowania liście zwijają się i silnie kędzierzawią. Rośliny żółkną i zamierają. Największe straty czynią w okresie wschodów. Mogą zniszczyć całą plantację. Rośliny są zanieczyszczone wylinkami, obumarłymi mszycami i spadzią, co powoduje, że koper nie nadaje się do handlu. Mszyce przenoszą choroby wirusowe.
Mszyca zimuje na wierzbie. Kiedy twardnieją tkanki młodych pędów, pojawiają się mszyce uskrzydlone, przelatujące na plantacje kopru. Do jesieni rozwija się kilka pokoleń.
Na mszyce!
Zabiegi opryskiwania należy wykonać zaraz po pojawieniu się mszyc. Do ochrony kopru przed mszycami zarejestrowane są: Emulpar¢ 940 EC (0,9–1,2%), Siltac EC (0,15–0,2%) i Movento 100 SC (0,45 l/ha). Wymienione środki stosuje się do fazy 8 liści.
Strojnica baldaszkówka, strojnica włoska (Graphosoma lineatum)
Owad jest czerwony, w podłużne, czarne pasy, długości do 10 mm. Ma charakterystyczną tarczkę, sięgającą końca odwłoka i przykrywającą część przednich skrzydeł. Występuje od maja do września. Wysysa soki za pomocą kłujki. Najczęściej żeruje na baldachach kopru. Uszkodzone kwiaty nie zawiązują nasion, a nakłute nasiona mają obniżoną zdolność kiełkowania.
Autor: dr inż. Maria Rogowska
Zdjęcia: dr inż. Maria Rogowska
Fot. Sobolewski, Wójcik
Spodobał się Tobie nasz artykuł? Kliknij w link, zamów bezpłatny egzemplarz miesięcznika Warzywa i Owoce Miękkie i czytaj do woli https://bit.ly/2Q4H9YH Produkujesz warzywa lub owoce, dodaj swoje ogłoszenie w naszym serwisie Kliknij Tutaj